Rwa kulszowa to bardzo bolesna dolegliwość, która niejednokrotnie uniemożliwia poruszanie się. Ostry, przeszywający ból pleców w odcinku lędźwiowym nasila się nawet przy najdrobniejszym ruchu i promieniuje wzdłuż tylnej części nogi. Objawy są bardzo dokuczliwe, co więcej rwa kulszowa może nawracać. Sprawdź przyczyny tej przypadłości i dowiedz się, w jaki sposób radzić sobie z bólem za pomocą leków, ćwiczeń i domowych sposobów!
- Co to jest rwa kulszowa?
- Objawy rwy kulszowej
- Rwa kulszowa – przyczyny
- Rwa kulszowa – jak leczyć tę dolegliwość?
- Rehabilitacja, ćwiczenia i fizykoterapia dla osób z rwą kulszową
- Rwa kulszowa – ćwiczenia i kontynuacja leczenia
- Rwa kulszowa – domowe sposoby na łagodzenie silnego bólu
- Leczenie bólu w przebiegu rwy kulszowej za pomocą TRU+
Co to jest rwa kulszowa?
Rwa kulszowa bywa określana jako ischialgia, potocznie używa się także nazwy „atak korzonków nerwowych”. W istocie jest to zespół kilku objawów wynikających z ucisku, uszkodzenia lub podrażnienia największego w ludzkim organizmie nerwu obwodowego, czyli nerwu kulszowego.
Nerw kulszowy tworzą włókna odchodzące od dolnego odcinka rdzenia kręgowego jako kilka nerwów, które łączą się w jeden duży nerw. Ten kolejno schodzi w dół miednicy, pośladka i uda. Następnie ponownie się rozdziela biegnąc wzdłuż nogi. Z tego powodu objawy rwy kulszowej dotyczą nie tylko dolnej części pleców, ale także nogi, do której promieniuje silny ból. Rwa kulszowa najczęściej dotyczy jednej strony ciała, ale zdarza się również, że ból promieniuje do obu nóg. Dolegliwości przy rwie kulszowej są odczuwane na tylnej oraz bocznej części uda. W przypadku bólu z przodu nogi najprawdopodobniej występuje rwa udowa.
Objawy rwy kulszowej
Rwa kulszowa najczęściej daje bardzo charakterystyczne objawy. Ból w większości przypadków pojawia się niespodziewanie, np. po wykonaniu nagłego ruchu okrężnego lub pochyleniu pleców, czy podniesieniu ciężkiego przedmiotu. Niekiedy wystarczy zbyt gwałtowne wstanie z łóżka, by doszło do ucisku na nerw kulszowy i pojawienia się silnych dolegliwości w okolicy krzyżowej kręgosłupa.
Ból przy rwie kulszowej może mieć różne nasilenie, od łagodnego po odczucia niemal paraliżujące. Zdarza się, że najmniejszy ruch, a nawet kaszel czy kichnięcie wzmagają dolegliwości. Ból może być opisywany jako ostry, piekący, kłujący, czy też tępy. Najczęściej jednak rwa kulszowa cechuje się bólem przeszywającym i rwącym, który w pierwszej kolejności odczuwany jest w okolicy krzyżowej kręgosłupa. Kolejno ból może promieniować do pośladka, uda, stopy lub całej nogi, w zależności od stopnia ucisku lub podrażnienia nerwu kulszowego.
Ile trwa rwa kulszowa? Dolegliwości zwykle utrzymują się od kilku dni do kilku tygodni. Jednak w niektórych przypadkach rozwija się postać przewlekła trwająca nawet przez wiele lat. Mogą także pojawiać się inne objawy rwy kulszowej, takie jak:
- osłabienie siły mięśniowej pośladka lub kończyny dolnej;
- niedowład, np. stopy;
- drętwienie i mrowienie uda, łydki, stopy;
- zanik odruchu kolanowego lub/i skokowego;
- zaburzenia potencji;
- nietrzymanie zwieraczy pęcherza lub odbytu.
Rwa kulszowa – przyczyny
Bezpośrednie przyczyny rwy kulszowej to nacisk na nerw kulszowy. Ten z kolei zwykle spowodowany jest schorzeniami w obrębie kręgosłupa. Dyskopatia i zmiany zwyrodnieniowe krążków międzykręgowych to najczęściej wymieniane przyczyny tej przypadłości.
W przypadku dyskopatii rwa kulszowa pojawia się w wyniku ucisku na nerwy przez jądro miażdżyste, które wysuwa się poza pierścień włóknisty krążków (dysków) kręgosłupa. Zarówno wypuklina krążków międzykręgowych, jak i przepuklina kręgosłupa (wypadnięcie dysku) mogą wywoływać atak rwy kulszowej.
Inne spotykane przyczyny rwy kulszowej to m.in.:
- Zespół mięśnia gruszkowatego – pod mięśniem pośladkowym znajduje się tzw. mięsień gruszkowaty. U większości populacji nerw kulszowy przebiega pod mięśniem gruszkowatym, ale w 15% przypadków nerw ten biegnie wprost przez mięsień. Jeśli dojdzie do urazu lub obrzęku mięśnia, wówczas mogą pojawić się objawy rwy kulszowej odczuwane szczególnie w okolicy pośladka i uda.
- Ciąża – rwa kulszowa w ciąży jest następstwem zaburzenia balansu ciała i nadmiernego obciążenia kręgosłupa.
- Zbyt intensywne ćwiczenia obciążające kręgosłup – osoby wykonujące ćwiczenia bez właściwej ergonomii ciała, podnoszące ciężary lub narażające kręgosłup na nadmierne obciążenie są narażone na rwę kulszową.
- Niedostateczna aktywność fizyczna – długotrwałe przyjmowanie pozycji siedzącej lub leżącej i brak ruchu także stanowią obciążenie dla kręgosłupa.
- Otyłość, a także nadwaga i cukrzyca stanowią obciążenie dla kręgosłupa, dlatego również w takich przypadkach nerw kulszowy może być nadmiernie uciskany.
- Wady postawy, wszelkie skrzywienia i nieprawidłowości w budowie kręgosłupa i miednicy mogą powodować podrażnienia nerwu kulszowego.
Rwa kulszowa – jak leczyć tę dolegliwość?
Osoba, u której podejrzewana jest rwa kulszowa, powinna rozpocząć leczenie po postawieniu diagnozy przez lekarza. Konieczne jest przede wszystkim ustalenie przyczyny dolegliwości. Lekarz najprawdopodobniej sprawdzi odruchy nerwowe w obrębie kolana i skokowe ze ścięgna Achillesa. Stwierdzając rwę kulszową w celu ustalenia przyczyn wykonuje się badania obrazowe, takie jak badanie rentgenowskie, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.
W przypadku wykluczenia poważnego ucisku na nerw, czy też zmian wymagających przeprowadzenia operacji można rozpocząć leczenie zachowawcze. Jak leczyć rwę kulszową? Podstawą jest niwelowanie objawów oraz korzystanie z rehabilitacji, która zapobiegnie pogłębieniu się przyczyn rwy, jeśli dotyczą one nieprawidłowości w obrębie kręgosłupa.
Przy ostrym ataku rwy kulszowej zwykle zaleca się przynajmniej dwudniowy odpoczynek oraz przyjmowanie środków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Stosowane leki na rwę kulszową zwykle należą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Przy intensywnym bólu lekarz może zalecić silniejsze leki przeciwbólowe i dodatkowo leki zmniejszające napięcie mięśniowe. Farmakoterapia dla osób, u których została stwierdzona rwa kulszowa, to leczenie jedynie objawowe. Kontynuacją leczenia powinna być rehabilitacja hamująca rozwój przyczyny oraz fizykoterapia przeciwbólowa.
Rehabilitacja, ćwiczenia i fizykoterapia dla osób z rwą kulszową
Rwa kulszowa jest dolegliwością, która cechuje się tendencją do nawracania lub może trwać przewlekle, nawet przez wiele lat. Dobierając leczenie podstawą jest więc fizjoterapia, czyli stosowanie różnych metod, w których wykorzystuje się wrażliwość organizmu na działanie czynników zewnętrznych. Mają one na celu uśmierzenie bólu, hamowanie postępu choroby oraz przyspieszenie powrotu do sprawności.
Kluczową rolę odgrywa aktywność fizyczna. Ćwiczenia przy rwie kulszowej pozwalają na przywrócenie siły mięśniowej, a także powrót do sprawności ruchowej. Osoby, u których rwa kulszowa występuje długotrwale, zmuszone są do przyjmowania niewłaściwej postawy ciała, co jest odpowiedzią na ból. Zaleca się więc stosowanie ćwiczeń, które zapobiegają rozwojowi nieprawidłowości postawy. Z kolei wzmocnienie mięśni zmniejsza nacisk na nerw kulszowy, a tym samym zapobiega ponownym atakom.
Fizjoterapeuta może zalecić zabiegi dla osoby cierpiącej na rwę kulszową, są to m.in.:
- leczenie zimnem (krioterapia),
- leczenie ciepłem (termoterapia),
- przeciwbólowa elektrostymulacja nerwów TENS,
- hydroterapia,
- jonosfera,
- masaż,
- biostymulacja laserowa,
- okłady borowinowe.
Rwa kulszowa – ćwiczenia i kontynuacja leczenia
Leczenie farmakologiczne oraz rehabilitacja to podstawa w leczeniu rwy kulszowej. Niemniej jednak najistotniejsze znaczenie ma współpraca osoby chorej i kontynuacja ćwiczeń w domu. W wielu przypadkach konieczna okazuje się zmiana nawyków. Odpowiednia ergonomia podczas wykonywania codziennych czynności, redukcja masy ciała w przypadku osób otyłych, czy regularne ćwiczenia to najistotniejsze elementy podczas leczenia rwy kulszowej i zapobiegania ponownym atakom.
Fizjoterapeuta prowadzący leczenie powinien dokładnie poinstruować osobę chorą o dalszym postępowaniu. Tylko systematyczne ćwiczenia i dbałość o zdrowie kręgosłupa mogą zapobiec pogłębieniu się schorzeń i występowaniu dolegliwości bólowych pleców. O leczeniu należy pamiętać nie tylko podczas odczuwania silnego bólu, ale także w okresie remisji choroby.
Rwa kulszowa – domowe sposoby na łagodzenie silnego bólu
Przy ostrej rwie kulszowej należy przyjąć pozycję, która będzie najbardziej komfortowa. Wbrew pozorom leżenie najczęściej nie przynosi ulgi. Lepszym rozwiązaniem jest ułożenie ciała w tzw. pozycji krzesełkowej, czyli kładziemy się na plecach, unosimy nogi w zgięciu biodrowym oraz zginamy w kolanach, najlepiej podkładając pod nogi poduszki. Pozycja taka przypomina siedzenie na krześle, ale w pozycji leżącej.
Zawsze jednak należy dostosować ułożenie ciała w taki sposób, aby jak najmniej odczuwać ból. Bezwzględnie należy unikać wysiłku, a wszelkie ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa rozpoczyna się dopiero po ustąpieniu silnych dolegliwości bólowych. Podczas ataku rwy kulszowej podstawą jest zmniejszenie nacisku na nerwy!
Ulgę w bólu może przynieść ciepła kąpiel, która rozluźni mięśnie. Niekiedy jednak lepiej sprawdzają się zimne okłady, dlatego tak ważne jest dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb. Warto również pamiętać o doborze odpowiedniego materaca do spania oraz nieustannym przyjmowaniu właściwej postawy ciała.
Leczenie bólu w przebiegu rwy kulszowej za pomocą TRU+
Od niedawna domowe sposoby na rwę kulszową obejmują również metodę wprost z gabinetów fizjoterapeutycznych. Leczenie rwy kulszowej stosowane przez większość fizjoterapeutów, czyli elektrostymulacja impulsami TENS, dostępna jest dzięki urządzeniu TRU+, dostępnym dla każdego, kto zmaga się z ostrym i przewlekłym bólem.
TRU+ to elektrostymulator przeciwbólowy, którego działanie wiąże się z blokowaniem odczuwania bólu. Wszystko za sprawą prądów TENS, czyli impulsów o różnej częstotliwości dostosowanej w taki sposób, aby hamować przekaz bodźców bólowych z włókien nerwowych do mózgu. Emisja wspomnianych impulsów uśmierza ból pleców i ból związany z napięciem mięśniowym, co jest szczególnie istotne w przypadku leczenia rwy kulszowej.
Osoby, którym doskwiera rwa kulszowa, powinny zwrócić szczególną uwagę na domowe sposoby leczenia głównie dlatego, że ból może utrzymywać się przewlekle przez długi czas. TRU+ jest urządzeniem do elektrostymulacji zakończeń nerwowych przeznaczonym do użytku domowego. Lecznicze impulsy nie tylko hamują odczuwanie bólu, ale niwelują go również poprzez wzmożenie produkcji związków przeciwbólowych – beta-endorfin.
W przypadku bólu wystarczająca okazuje się 30-minutowa terapia prądami TENS. Już po tym czasie można odczuć wyraźną ulgę. Intensywność stymulacji nerwów można dostosować w zależności od indywidualnych potrzeb, wybierając spośród 30-stopniowej regulacji. Niefarmakologiczne leczenie bólu za pomocą TRU+ ma wysoki profil bezpieczeństwa, dlatego też z terapii mogą korzystać również osoby cierpiące na artretyzm, a także seniorzy.
Jeśli rwa kulszowa dotknęła Ciebie lub Twoich bliskich – sprawdź na naszej stronie szczegóły dotyczące elektrostymulacji TRU+ i przekonaj się, jak w prosty sposób możesz zapomnieć o bólu i dyskomforcie!
