Rehabilitacja dla seniorów to kompleksowe postępowanie, którego celem jest zachowanie sprawności, niezależności i samodzielności w różnych aspektach życia codziennego. Odpowiednie ćwiczenia dla osób starszych pozwalają na przedłużenie życia w dobrej kondycji fizycznej i samodzielności. Jaki rodzaj aktywności jest najlepszy dla seniorów? Jak w odzyskiwaniu codziennej sprawności może pomóc elektrostymulacja urządzeniem TRU+?
Znaczenie rehabilitacji dla seniorów
Rehabilitacja dla seniorów, nazywana rehabilitacją geriatryczną, to kompleksowe postępowanie prozdrowotne skierowane do osób w starszym wieku o różnym poziomie sprawności. Zadaniem rehabilitacji dla seniorów jest poprawienie i maksymalne przedłużenie sprawności fizycznej, która zmniejsza się wraz z wiekiem.
Rehabilitacja geriatryczna pomaga w przekształceniu starzenia się w proces, w którym osoby starsze prawidłowo funkcjonują w wielu dziedzinach (fizycznej, poznawczej, społecznej), mimo występujących dolegliwości, takich jak ból kręgosłupa, zwyrodnienia stawów czy niepełnosprawności. Rehabilitacja ruchowa osób starszych między innymi ułatwia poruszanie się (również za pomocą zaopatrzenia ortopedycznego), zapobiega upadkom i przykurczom mięśni, redukuje ból, zmniejsza ryzyko odleżyn.
Ćwiczenia dla seniora w domu i na zajęciach grupowych
Część terapii w ramach rehabilitacji dla seniorów musi odbywać się indywidualnie (w domu lub gabinecie fizjoterapeutycznym), m.in. masaże i zabiegi fizjoterapeutyczne wymagające użycia specjalistycznego sprzętu. Natomiast ćwiczenia ogólnousprawniające dla osób starszych, jeśli tylko to możliwe, warto wykonywać nie tylko w domu, ale też w grupie, co przynosi korzyści nie tylko dla kondycji fizycznej, ale również psychicznej. Przebywanie w grupie jest bardzo ważne dla seniorów, którzy często cierpią z powodu samotności. Takie zajęcia motywują do systematycznych ćwiczeń (również w domu), poprawiają samopoczucie i pozwalają poznać nowych ludzi.
Celem ćwiczenia dla osób starszych jest poprawa ruchomości mięśni i stawów, głównie pod kątem wykonywania codziennych czynności, np. posługiwania się sprzętami kuchennymi, gotowania, jedzenia, sprzątania, podnoszenia różnych przedmiotów. Bardzo ważnym elementem rehabilitacji dla seniorów jest usprawnienie chodu.
Zaleca się, aby osoby poświęcały codziennie około 30 minut na aktywność fizyczną dopasowaną do swoich możliwości. Ćwiczenia dla seniorów powinny charakteryzować się niską lub umiarkowaną intensywnością oraz sprawiać przyjemność i odprężać.
Optymalny konspekt ćwiczeń dla osób starszych obejmuje:
- Ćwiczenia aerobowe (np. marsz, nordic walking, jazda na rowerze, pływanie, aerobik), które poprawiają wydolność krążeniowo-oddechową, zwiększają wytrzymałość mięśni i ogólną sprawność ruchową. Odpowiednio dobrany przez lekarza i fizjoterapeutę zestaw ćwiczeń aerobowych przynosi wymierne korzyści nawet osobom cierpiącym na zaburzenia układu krążenia.
- Ćwiczenia oporowe – służą do zwiększania siły poprzez pokonywanie ciężaru własnego ciała lub zastosowanie dodatkowego zewnętrznego oporu, np. hantli, obciążników, taśm elastycznych, sztangi. Oporowe ćwiczenia fizyczne dla seniorów są bardzo ważne, ponieważ spadek siły jest jedną z głównych przyczyn utraty sprawności u osób starszych.
- Ćwiczenia plyometryczne – polegają na wywołaniu ekscentrycznego skurczu, po którym następuje koncentryczny skurcz tego samego mięśnia. Są to na przykład: podskoki, przeskoki lub wypady. Celem tych ćwiczeń jest zwiększenie mocy i przyspieszenie wykonywania codziennych czynności.
- Ćwiczenia rozciągające – uelastyczniają mięśnie, zwiększają ruchomość i poprawiają postawę ciała. Ważne, żeby ćwiczenia te miały charakter statyczny, a czas utrzymywania pozycji podczas stretchingu był stosunkowo długi. Przykłady rozciągających ćwiczeń, idealnych dla seniorów, to różne pozycje jogi oraz pilatesu.
- Ćwiczenia na równowagę – ich zadaniem jest zapobieganie upadkom. Zestaw ćwiczeń dla seniora powinien wpływać na poprawę równowagi statycznej i dynamicznej oraz siłę mięśniową. Przykładem są ćwiczenia z elementami tai-chi.
Wyrób medyczny TRU+ w domowej rehabilitacji osób starszych
Ponieważ spadek sprawności fizycznej w starszym wieku bardzo często wiąże się z dolegliwościami bólowymi pleców i kręgosłupa, urządzenie TRU+ stanowi świetne uzupełnienie rehabilitacji – ćwiczeń i zabiegów fizjoterapeutycznych dla seniorów. Jest to łatwy w obsłudze elektrostymulator do użytku domowego. Wytwarza lecznicze prądy TENS o niskiej częstotliwości, których działanie polega na blokowaniu sygnałów bólowych docierających do mózgu, a także wytwarzaniu beta-endorfin – naturalnych substancji przeciwbólowych.
Fale TENS to nieinwazyjna metoda leczenia bólu pleców, odpowiednia nawet dla diabetyków i artretyków. Pomaga zwalczać dolegliwości bólowe towarzyszące takim chorobom, jak lumbago, rwa kulszowa, ból związany z napięciem mięśniowym czy stanem zapalnym. Trzydziestominutowa sesja urządzeniem TRU+ przynosi ulgę w bólu na wiele godzin. Fale TENS można stosować nawet codziennie. Zmniejszenie bólu zdecydowanie ułatwia seniorom wykonywanie codziennych czynności.
Źródła:
Żak M., Rehabilitacja geriatryczna, Medycyna Praktyczna 13.10.2015, online: https://www.mp.pl/pacjent/rehabilitacja/rehabilitacja-medyczna/128935,rehabilitacja-geriatryczna, dostęp: 9.04.2021.
