Ból pleców – rodzaje, przyczyny, leczenie

Ból pleców to jedna z najczęściej występujących obecnie dolegliwości. Wszelkiego rodzaju nerwobóle pleców, ból w odcinku lędźwiowym, czy też między łopatkami i w klatce piersiowej mogą być następstwem wielu schorzeń. Poznaj możliwe przyczyny bólu pleców i sprawdź, które z nich mogą dotyczyć Twoich dolegliwości! Podpowiadamy również, jak wygląda niefarmakologiczne leczenie bólu za pomocą elektrostymulacji TRU+, czyli metody stosowanej w gabinetach fizjoterapeutycznych, aktualnie coraz bardziej popularnej w leczeniu domowym! 

Spis treści:

1. Rodzaje bólu pleców – odcinek szyjny, piersiowy i lędźwiowy
2. Choroby kręgosłupa wywołujące silny ból pleców 
3. Ból pleców – najczęstsze przyczyny dolegliwości kręgosłupa 
4. Profilaktyka bólu pleców poprzez zmianę nawyków
5. Kiedy ból pleców wymaga konsultacji z lekarzem?
6. Leczenie bólu pleców – elektrostymulacja TRU+

Rodzaje bólu pleców – odcinek szyjny, piersiowy i lędźwiowy 

Kręgosłup zbudowany jest z 33 kostnych kręgów. Ich zadaniem jest ochrona rdzenia kręgowego, od którego odchodzi 31 nerwów, a każdy z nich przechodzi przez otwór między dwoma kręgami. Aby człowiek mógł zachować pozycję pionową, kręgosłup tworzą krzywizny (lordoza szyjna i lędźwiowa, kifoza piersiowa). 

Ze względu na budowę kręgosłupa i lokalizację dolegliwości ból pleców dzieli się na:

• nerwoból szyjny – jest to ból kręgosłupa szyjnego, określany również jako ból karku i ból szyi; może promieniować wzdłuż ręki;
• ból kręgosłupa w odcinku piersiowym – jest to ból zlokalizowany w środkowej części pleców, może być to ból między łopatkami, ból pod jedną łopatką, czy też nerwoból międzyżebrowy (neuralgia międzyżebrowa), dla którego charakterystyczny jest ból w klatce piersiowej i plecach. 
• Ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa – jest to ból w dole pleców, nazywany bólem krzyża. Osoby cierpiące na ból pleców najczęściej odczuwają dolegliwości właśnie w tym odcinku, ponieważ jest on najbardziej narażony na przeciążenie. 

Za ból pleców mogą odpowiadać wszelkie wady postawy. W przypadku pogłębionej lordozy lędźwiowej pojawia się ból w dole pleców, najczęściej podczas długotrwałego przyjmowania jednej pozycji, leżenia z wyprostowanymi nogami, czy też dźwigania ciężkich przedmiotów. Ból w okolicy kręgosłupa szyjnego może wynikać z lordozy szyjnej, z kolei pogłębiona kifoza piersiowa może być odczuwana jako ból na całej powierzchni pleców. Zarówno lokalizacja, jak i nasilenie bólu zależy jednak od rodzaju i zaawansowania wady postawy. 

Choroby kręgosłupa wywołujące silny ból pleców 

Naturalne wygięcie kręgosłupa możliwe jest dzięki elastycznym i silnie uwodnionym krążkom międzykręgowym (dyskom), które amortyzują nacisk i tarcie pomiędzy kręgami. Krążki międzykręgowe zbudowane są z gąbczastego jądra otoczonego wytrzymałym pierścieniem włóknistym. Uwypuklenie krążków międzykręgowych drażni zakończenia nerwowe, co wywołuje ból pleców o różnym nasileniu. 

Choroba ta określana jest jako dyskopatia. To powszechna przypadłość dzisiejszego społeczeństwa, związana zwykle ze stylem życia. Dyskopatia jest jednocześnie najczęstszą przyczyną rwy kulszowej, którą cechuje silny ból w dole pleców promieniujący do nogi. 

Nagle pojawiający się ból pleców na dole, czyli lumbago (postrzał), może być spowodowany dyskopatią, ale także nadwyrężeniem kręgosłupa. Uraz mechaniczny, czy gwałtowny ruch może wywołać ucisk, który przyczynia się do silnych dolegliwości. Nadwyrężenie mięśni, zerwanie więzadeł, czy uszkodzenia stawów to kolejne przyczyny bólu pleców. Intensywne dolegliwości mogą pojawić się również u osób, u których obserwuje się zwężenie lub zwyrodnienie kanału kręgowego, a także przesunięcie kręgów (kręgozmyk). Rzadziej za ból pleców odpowiadają zmiany nowotworowe.  

Za ucisk na zakończenia nerwowe zlokalizowane przy kręgosłupie mogą odpowiadać również zmiany zwyrodnieniowe. Tworzące się wyrośle kostne i zwyrodnienia stawów stanowią poważny problem, są źródłem silnego bólu, najczęściej w odcinku lędźwiowym, ale także szyjnym i piersiowym kręgosłupa.  

Ból pleców – najczęstsze przyczyny dolegliwości kręgosłupa   

Ból pleców może pojawić się u osób w każdym wieku i nie zawsze wiąże się z poważnymi dolegliwościami. Odczuwając ból pleców na dole, czyli w odcinku lędźwiowym, najprawdopodobniej przyczyną jest przeciążenie kręgosłupa. Może ono wynikać z wcześniejszego podnoszenia ciężkich przedmiotów, wzmożonego wysiłku i ruchu, ale także z długotrwałego stania i siedzenia. Siedzący tryb życia obciąża kręgosłup na całej jego długości, dlatego osoby pracujące przy komputerze mogą odczuwać również ból między łopatkami oraz ból karku. Dolegliwości takie są częstą przypadłością zawodowych kierowców oraz osób, które podczas pracy wykonują monotonne, powtarzające się ruchy w jednej pozycji.   

Dyskomfort może pojawić się także w wyniku spania na niewygodnym materacu (zbyt miękkim lub zbyt twardym). Wówczas ból w plecach może dotyczyć ich całej powierzchni lub być zlokalizowany w lewym lub prawym boku pleców, np. jeśli śpimy na jednym boku i nie zmieniamy pozycji podczas snu. Jednak ból z tyłu pleców po lewej lub prawej stronie może także świadczyć o schorzeniach nerek, dlatego objawu nie należy lekceważyć. 

Za ból pleców może odpowiadać również nieodpowiednie obuwie, zwłaszcza buty na wysokich obcasach. Wymuszają one nienaturalne ułożenie ciała, przez co dochodzi do wzmożonego napięcia mięśni. Po kilku godzinach w niewygodnych butach ból w plecach najprawdopodobniej pojawi się nocą. 

Jeśli odczuwasz ból pleców między łopatkami i na karku, może wynikać on także ze stresu. Osoby odczuwające chroniczny stres narażone są na nadmierne napięcie mięśniowe, co skutkuje pojawieniem się dolegliwości bólowych. 

Profilaktyka bólu pleców poprzez zmianę nawyków

Większość z nas bagatelizuje przewlekły ból pleców o umiarkowanym nasileniu uznając, że jest to konsekwencja stylu życia. Niestety jest to błąd, który może prowadzić do poważnego uszkodzenia kręgosłupa. Każdy sygnał bólowy powinien skłonić nas do refleksji i zmiany niewłaściwych nawyków. 

Ból kręgosłupa można łagodzić pamiętając o kilku podstawowych zasadach podczas wykonywania codziennych czynności:

• Przyjmuj naturalną pozycję podczas siedzenia – stopy układaj płasko na podłodze, co 15 minut naprzemiennie podpieraj każdą stopę na wysokość ok. 10 centymetrów. Opieraj plecy pamiętając o naturalnym wygięciu w części lędźwiowej, np. podkładając niewielką poduszkę lub specjalny wałek, w przeciwnym razie prędzej czy później pojawi się u Ciebie ból w dole pleców. Nie garb się i nie pochylaj głowy do przodu, opieraj ręce na podłokietnikach, a nie będzie dokuczał Ci ból karku i ból między łopatkami. Jeśli możesz, rób częste przerwy lub przynajmniej korzystaj z ćwiczeń relaksacyjnych.
• Nie podnoś niczego z wyprostowanymi nogami – podczas dźwigania, a nawet podnoszenia torebki z podłogi uginaj kolana pozostawiając plecy w pozycji pionowej. Zmniejszysz dzięki temu obciążenie kręgosłupa i unikniesz silnego bólu. 
• Utrzymuj prawidłową masę ciała – otyłość prowadzi do cukrzycy, wpływa niekorzystnie na narządy wewnętrzne, a stanowi także ogromne obciążenie dla kręgosłupa i jest jedną z częstych przyczyn bólu pleców. Odżywiaj się zdrowo utrzymując optymalną masę ciała. 
• Pamiętaj o odpoczynku – kręgosłup również potrzebuje czasu do regeneracji. Śpij w najbardziej komfortowej dla Ciebie pozycji. Pamiętaj o wyborze materaca dostosowanego do Twojej wagi ciała. 
• Nie zapominaj o aktywności fizycznej – ilość ruchu dostosowana do indywidualnych możliwości wspomaga utrzymanie prawidłowej masy ciała, a także wzmacnia mięśnie jednocześnie zwiększając podporę dla kręgosłupa.   

Kiedy ból pleców wymaga konsultacji z lekarzem?

Jeśli ból pleców utrzymuje się pomimo zmiany nawyków, ma charakter narastający lub przewlekły, konieczne jest sprawdzenie jego przyczyny i wykluczenie poważnych dolegliwości. 

Bezwzględnie do lekarza należy zgłosić się obserwując objawy, takie jak:

• utrata kontroli nad zwieraczem pęcherza i/lub odbytu;
• ból równomiernie narastający, nieustępujący po zmianie pozycji lub aktywności; 
• ból nasilający się w nocy;
• poranna sztywność – ból pleców może być wywołany przez stan zapalny, np. w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów;
• ból w niejasnej lokalizacji, ciężkiej do określenia;
• jednocześnie występują inne objawy, np. ból w klatce piersiowej, niedowład kończyn, utrata czucia, osłabienie siły mięśniowej;
• ból karku wraz z nudnościami i/lub zawrotami głowy; 
• trudności w oddychaniu.

Leczenie bólu pleców – elektrostymulacja TRU+

Ból pleców, niezależnie od lokalizacji i nasilenia, wywołuje szczególny dyskomfort. Wszelkie dolegliwości kręgosłupa utrudniają wykonywanie niemal każdej czynności. Pomimo dbałości o zdrowie większość z nas przynajmniej sporadycznie doświadcza bólu kręgosłupa. Silny ból niejednokrotnie wymusza na nas kilkudniowe pozostanie w łóżku, często niestety odpoczynek okazuje się niewystarczający. 

W jaki sposób szybko uśmierzyć ból pleców? Warto skorzystać z zabiegu wprost z gabinetów fizjoterapeutycznych, który dostępny jest w formie urządzenia do samodzielnego użytku. Mowa o elektrostymulatorze TRU+ emitującym przezskórne impulsy TENS (ang. Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation). 

Działanie urządzenia polega na stymulacji zakończeń nerwowych, co jest równoznaczne z zablokowaniem bodźców bólowych przekazywanych do mózgu. Podczas 30-minutowej terapii następuje jednoczesne zwiększenie poziomu endorfin przeciwbólowych wytwarzanych przez mózg i układ nerwowy. Działanie elektrostymulatora jest potwierdzone klinicznie w przypadku bólu pleców różnego pochodzenia. Wszystko dlatego, że lecznicze impulsy eliminują ból o różnym nasileniu. Metoda przezskórnej elektrostymulacji TENS stosowana jest od wielu lat w większości gabinetów fizjoterapeutycznych, również w Polsce. Stosując urządzenie TRU+ możesz walczyć z bólem wykorzystując bezpieczną metodę TENS i wygodnie w domowym zaciszu dostosować intensywność terapii do własnych potrzeb.